Dekapitalizacja. Proces zmniejszania się wartości środków trwałych w gospodarce narodowej, następujący w wyniku niepokrywania przez kapitalne remonty i nowe inwestycje bieżącego ubytku wartości środków trwałych w danym okresie. W gospodarce narodowej następują jednocześnie dwa procesy: tworzenia nowych środków trwałych
Przeszacowanie środków trwałych może obejmować zwiększanie, zmniejszanie lub ogólne korekty wartości. W przypadku zwiększenia wartości środka trwałego, wiersz dziennika wraz z wyższą kwotą, zwiększeniem wartości, zostanie zaksięgowany w księdze amortyzacji. Nowa kwota zostanie zarejestrowana jako zwiększenie wartości zgodnie z ustawieniami księgowania środków trwałych. Jeśli wartość środka trwałego zostanie zmniejszona, wiersz dziennika wraz z niższą kwotą, zmniejszeniem wartości, zostanie zaksięgowany w księdze amortyzacji. Nowa kwota zostanie zarejestrowana jako zmniejszenie wartości zgodnie z ustawieniami księgowania środków trwałych. Funkcji indeksacji używa się do korygowania wielu wartości środków trwałych, na przykład w związku z ogólną zmianą cen. Zadanie wsadowe Indeksowanie środków trwałych uruchamia się w celu zmiany kwot, takich jak kwoty zmniejszenia lub zwiększenia wartości. Aby zaksięgować zwiększenie wartości z dziennika K/G środka trwałego Wybierz ikonę , wprowadź Dzienniki ŚT K/G, a następnie wybierz powiązane łącze. Utwórz początkowy wiersz dziennika i wypełnij odpowiednio pola. W polu Typ księgowania ŚT, wybierz opcję Przeszacowanie. Wybierz akcję Wstaw konto przeciwst. ŚT. Tworzony jest wtedy drugi wiersz dziennika konta przeciwstawnego, jakie jest skonfigurowane dla księgowania zwiększenia wartości. Uwaga Krok 4 działa tylko w sytuacji, gdy wprowadzono następujące ustawienia: Na stronie Kartoteka gr. księgowej ŚT dla grupy księgowej środka trwałego, pole Konto zwiększenia zawiera konto debet K/G, a pole Konto przeciwst. zwiększenia zawiera konto księgi głównej, na którym mają być zaksięgowane zapisy przeciwstawne dla zwiększenia wartości. Dodatkowe informacje zamieszczono w Aby skonfigurować grupy księgowe środków trwałych. Wybierz akcję Księguj. Aby zaksięgować zmniejszenie wartości z poziomu dziennika K/G środka trwałego Wybierz ikonę , wprowadź Dzienniki ŚT K/G, a następnie wybierz powiązane łącze. Utwórz początkowy wiersz dziennika i wypełnij pola, w razie potrzeby. W polu Typ księgowania ŚT, wybierz opcję Zmniejszenie wart.. Wybierz akcję Wstaw konto przeciwst. ŚT. Tworzony jest wtedy drugi wiersz dziennika dla konta przeciwstawnego, jakie jest skonfigurowane dla księgowania zmniejszenia wartości. Uwaga Krok 4 działa tylko w sytuacji, gdy wprowadzono następujące ustawienia: Na stronie Kartoteka gr. księgowej ŚT dla grupy księgowej środka trwałego, pole Konto zmniejszenia wart. zawiera konto kredyt K/G, a pole Konto wydatku zmniejszenia zawiera konto debet, na którym mają być zaksięgowane zapisy przeciwstawne dla zmniejszeń wartości. Dodatkowe informacje zamieszczono w Aby skonfigurować grupy księgowe środków trwałych. Wybierz akcję Księguj. Aby wykonać ogólne przeszacowanie środków trwałych Funkcji indeksacji używa się do korygowania wielu wartości środków trwałych, na przykład w związku z ogólną zmianą cen. Zadanie wsadowe Indeksowanie środków trwałych uruchamia się w celu zmiany kwot, takich jak kwoty zmniejszenia lub zwiększenia wartości. Pole Dozwolona indeksacja na stronie Księga amortyzacji musi być zaznaczone. Wybierz ikonę , wprowadź Indeksowanie środków trwałych, a następnie wybierz powiązane łącze. Wypełnij odpowiednio pola. Wybierz przycisk OK. Wiersze przeszacowania tworzy się zgodnie z ustawieniami wprowadzonymi w kroku 2. Wiersze tworzy się w dzienniku środka trwałego lub dzienniku K/G środka trwałego w zależności od ustawień szablonu i zadania wsadowego na stronie Ustawienia dziennika ŚT. Dodatkowe informacje zamieszczono w artykule Konfigurowanie ogólnych informacji dotyczących środków trwałych. Wybierz ikonę , wprowadź Dzienniki ŚT K/G, a następnie wybierz powiązane łącze. Wybierz dziennik oraz środki trwałe, które mają być przeszacowane, a następnie wybierz akcję Zapisy księgi. Sprawdź utworzone zapisy, a następnie zaksięguj dziennik poprzez wybranie akcji Księguj. Porada Jeśli współczynniki indeksowania ustawiono wyłącznie dla celów symulacji, istnieje możliwość utworzenia oddzielnej księgi amortyzacji do ich przechowywania. W takim przypadku zapisy nie mają wpływu na ustawienia ksiąg amortyzacji. Aby zaksięgować dodatkowe koszty nabycia Księgowanie dodatkowego kosztu nabycia odbywa się w ten sam sposób co księgowanie pierwotnego kosztu nabycia: z poziomu faktury zakupu lub dziennika środka trwałego. Dodatkowe informacje zamieszczono w artykule Nabycie środków trwałych. Jeśli amortyzacja środka trwałego została już obliczona, należy zaznaczyć pole wyboru Amort. kosztu nabycia, aby dodatkowy koszt nabycia pomniejszyć o amortyzowaną wartość odzyskaną proporcjonalnie do kwoty, o którą amortyzowano poprzednio nabyty środek trwały. Dzięki temu, okres amortyzacji nie zostanie zmieniony. Wartość procentową amortyzacji oblicza się w następujący sposób: P = (całkowita amortyzacja x 100) / podstawa amortyzacji Kwota amortyzacji = (P/100) x (dodatkowy koszt nabycia - wartość odzyskana) Pamiętaj, aby zaznaczyć Amort. do daty księgowania ŚT na fakturze, w dzienniku K/G środka trwałego lub w wierszach dziennika środka trwałego w celu zapewnienia, że amortyzacja jest obliczana od ostatniej daty księgowania środka trwałego do daty księgowania dodatkowego kosztu nabycia. Przykład - księgowanie dodatkowych kosztów nabycia Maszyna została zakupiona 1 sierpnia 2000 roku. Jej koszt nabycia wynosił 4 800. Jako metodę amortyzacji wybrano metodę liniową na okres czterech lat. W dniu 31 sierpnia, 2000 roku, uruchomiono zadanie wsadowe Oblicz amortyzację. Amortyzację oblicza się zgodnie z poniższą formułą: wartość księgowa x liczba dni amortyzacji / łączna liczba dni amortyzacji = 4 800 x 30 / 1 440 = 100 15 września 2000 roku, zaksięgowano fakturę obejmującą malowanie maszyny. Kwota faktury wynosiła 480. Jeśli przed zaksięgowaniem faktury zaznaczono pole wyboru Amort. do daty księgowania ŚT, obliczenie wygląda następująco: 15 dni amortyzacji (od do oblicza się następująco: wartość księgowa x liczba dni amortyzacji / pozostała liczba dni amortyzacji = (4 800 - 100) x 15 / 1 410 = 50 Jeśli przed zaksięgowaniem faktury zaznaczono pole wyboru Amort. kosztu nabycia, obliczenie wygląda następująco: Dodatkowy koszt nabycia jest amortyzowany zgodnie z formułą: ((150 x 100) / 4 800) / 100 x 480 = 15 Podstawa amortyzacji wynosi teraz 5 280 = (4 800 + 480), a umorzenie 165 = (100 + 50 + 15), co odpowiada 45 dniom amortyzacji całkowitego kosztu nabycia. Oznacza to, że środek trwały zostanie całkowicie zamortyzowany w szacowanym okresie czterech lat. Jeśli zadanie wsadowe Oblicz amortyzację zostanie uruchomione 30 września, 2000 roku, obliczenie będzie wyglądać następująco: Pozostały okres podlegający amortyzacji wynosi 3 lata, 10 miesięcy i 15 dni = 1 395 dni Wartość księgowa wynosi (5 280 - 165) = 5 115 Kwota amortyzacji za wrzesień 2 000: 5115 x 15 / 1395 = 5500 Całkowita amortyzacja = 165 + 55 = 220 W sytuacji, gdy pole wyboru Amort. do daty księgowania ŚT jest niezaznaczone w amortyzacji zostanie pominięte 15 dni, ponieważ w zadaniu wsadowym Oblicz amortyzację uruchomionym 30 września 2000 roku, w obliczaniu amortyzacji zostanie uwzględniony okres od 15 do 30 września, 2000 roku. Oznacza to, że jeśli zadanie wsadowe Oblicz amortyzację zostanie uruchomione 30 września, 2000 roku, obliczenie będzie wyglądało następująco: Pozostałe 3 lata, 10 miesięcy i 15 dni = 1 395 dni Wartość księgowa wynosi (4 800 + 480 - 100 - 15) = 5 165 Kwota amortyzacji za wrzesień 2 000: 5165 x 15 / 1395 = 55,54 Całkowita amortyzacja = 100 + 15 + 55,54 = 170,54 Zobacz też Środki trwałe Konfigurowanie środków trwałych Finanse Przygotowywanie do prowadzenia działalności Praca z Business Central
Wycena wartości środków trwałych przedsiębiorstwa to temat popularny i ważny dla rzeczoznawcy majątkowego. Rzeczoznawcy majątkowi zajmujący się wyceną firm, spotykają się czasami z koniecznością ustalenia wartości majątku którym dysponuje przedsiębiorstwo. Może to być niezbędne do celów zabezpieczenia wierzytelności kredytodawcy, restrukturyzacją firmy lub też
Przez ostatnie półtora miesiąca opisywałem na blogu instytucję spółki cywilnej, starając się przedstawić Państwu jej istotę, zasady działania, odpowiedzialność wspólników czy zasady rozliczania obciążenia i rozliczeń podatkowych. Pierwotny plan był taki, że teraz przejdę do spółek prawa handlowego. Jednakże zainspirowany problemem, z jakim ostatnio przyszedł do mnie Klient, chciałbym w tym i dwóch kolejnych wpisach skupić się na czymś zupełnie innym, a mianowicie na podatkowych zagadnieniach związanych z rozliczaniem inwestycji ponoszonych na obcych środkach trwałych. W życiu codziennym, zwłaszcza w stosunkach gospodarczych, bardzo częstą jest sytuacja, w której przedsiębiorca wynajmuje środek trwały – przede wszystkim lokal, w którym prowadzi swoją działalność gospodarczą i ponosi nakłady w celu dostosowania wynajętej nieruchomości do swoich potrzeb. Ponieważ wynajęta rzecz nie stanowi jego własności (przedsiębiorca jest jedynie najemcą, a więc posiadaczem zależnym), to wszelkie remonty, przeróbki czy prace adaptacyjne są dokonywane na rzeczy (środku trwałym) będącym własnością osoby trzeciej (w tym przypadku wynajmującego). W takich sytuacjach pojawiają się zawsze pytania: 1) czy wydatki poniesione na dokonanie tych inwestycji najemca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu pomniejszając tym samym swój przychód, a co za tym idzie podatek dochodowy 2) jakie są skutki na gruncie podatku dochodowego i podatku VAT co do tych inwestycji dla najemcy i wynajmującego w razie ustania stosunku najmu, 3) czy naliczony podatek VAT od wydatków poniesionych na dokonanie tych nakładów najemca może użyć do obniżenia kwoty podatku należnego. W niniejszym wpisie skupię się na kwestiach związanych z podatkiem dochodowym przy rozliczaniu poniesionych przez najemcę wydatków na inwestycjach w obcym środku trwałym, a skutki na gruncie podatku dochodowego przy ustaniu stosunku najmu i podatek VAT opiszę w kolejnych publikacjach. Przechodząc do meritum niniejszego wpisu, zacznijmy wpierw od odpowiedzi na dwa pytania: 1) czym są środki trwałe na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku osobowym od osób fizycznych (dalej jako: „ustawa o PiT”) i ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: „ustawa o CiT”), 2) co na gruncie ustawy o PiT i ustawy o CiT należy rozumieć przez inwestycje (nakłady) na obcym środku trwałym. Zgodnie z definicją z art. 22a ust. 1 ustawy o PiT i art. 16a ust. 1 ustawy o CiT: środki trwałe są to rzeczowe składniki majątku przedsiębiorców, których czas użytkowania przewidywany jest na okres dłuższy niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu. Środkami trwałymi są w szczególności budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia czy środki transportu. Z kolei stosownie do art. 4a pkt 1 ustawy o PiT i art. 5a pkt 1 ustawy o CiT inwestycje to środki trwałe w budowie w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Art. 3 ust. 1 pkt 16 tej ustawy stanowi, że środkami trwałymi w budowie są zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego. Inwestycja musi cechować się ulepszeniem środka trwałego, a więc polegać na przebudowie, rozbudowie, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji (art. 16g ust. 13 ustawy o CiT i art. 22g ust. 17 ustawy o PiT) – inwestycją (nakładem) na środek trwały nie jest remont, który zawsze jest rozliczany na bieżąco w kosztach, bowiem remont nie prowadzi do ulepszenia rzeczy i zwiększenia jej wartości początkowej. Ustaliwszy więc już czym w ogóle wg ustaw o podatku dochodowym są środki trwałe i inwestycje, mogę teraz udzielić odpowiedzi na zadane powyżej pytanie i potwierdzić, że przedsiębiorcy mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki poniesione na inwestycje na obcym środku trwałym. Sposób odliczenia wydatków poniesionych na te nakłady różni się od wartości tych inwestycji. Jeżeli wydatki na ulepszenie środka trwałego wyniosły mniej niż złotych netto w przypadku czynnych podatników VAT lub brutto w przypadku podatników zwolnionych z tego podatku, to taką inwestycję wrzucamy w koszty jednorazowo, na podstawie wystawionych faktur – będzie to niskocenna inwestycja w obcym środku trwałym. Natomiast gdy koszt ulepszenia środka trwałego będzie równy bądź wyższy niż złotych to nie możemy już tych wydatków zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu, ale poniesione nakłady muszą być rozliczane w kosztach uzyskania przychodów poprzez miesięczne odpisy amortyzacyjne wg właściwej stawki od ustalonej ich wartości początkowej. Czym jest amortyzacja? Jest to po prostu stopniowe zmniejszanie się wartości używanych przez przedsiębiorców środków trwałych, dzięki czemu możliwe jest ustalenie ich rzeczywistej wartości z biegiem czasu. Wartość dokonywanych odpisów amortyzacyjnych przedsiębiorca może wrzucić w koszty czyli pomniejszyć swój przychód, a co za tym idzie także podatek dochodowy. Art. 22a ust. 2 pkt 1 ustawy o PiT oraz art. 16a ust. 2 pkt 1 ustawy o CiT wyraźnie wskazują, że: amortyzacji podlegają również niezależnie od przewidywanego okresu używania przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane dalej „inwestycjami w obcych środkach trwałych”. Wobec powyższego wydatki na ulepszenie o wartości co najmniej złotych zwiększające wartość początkową wynajętego środka trwałego podlegają rozliczeniu w kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne, tak samo jak odpisy amortyzacyjne samego środka trwałego. Amortyzacji można dokonywać liniowo, także z zastosowaniem indywidualnych stawek, przy czym przypadku indywidualnych stawek w inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat – art. 22i i art. 22j ustawy o PiT i art. 16i i art. 16j ustawy o CiT. Jeżeli więc np. najemca poniósł na wynajętym lokalu, w którym prowadzi działalność gospodarczą, wydatki na jego ulepszenie o wartości równej bądź wyższej niż złotych to wydatki te może we własnym zakresie wrzucić do kosztów uzyskania przychodu poprzez odpisy amortyzacyjne, a stawka amortyzacji i jej czas powinien być zasadniczo taki sam jak stawka amortyzacji i jej czas dla danego środka trwałego, chyba że przedsiębiorca zastosuje indywidualna stawkę amortyzacji. W razie wszelkich Państwa pytań bądź wątpliwości do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków na inwestycje w obcych środkach trwałych czy stawek amortyzacyjnych, zapraszam do kontaktu:).
Ujmowanie środków trwałych w ewidencji środków trwałych oraz późniejsza ewidencja zmian w nich zachodzących bywa uciążliwe dla podatnika, dlatego ustawodawca przewidział w ustawie o rachunkowości narzędzia pozwalające na stosowanie pewnych uproszczeń. Tą możliwość daje art. 32 ust. 6 ustawy o rachunkowości. Artykuł ten
Środki trwałe to rzeczowe składniki majątku stanowiące własność lub współwłasność przedsiębiorcy, które są kompletne i zdatne do użytku w ramach działalności oraz przewidywany okres ich użytkowania jest dłuższy niż jeden rok. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych środki trwałe podlegają amortyzacji. Jednak przed przystąpieniem do wyboru metody amortyzacji podatnik musi dokonać ich wyceny. Jest ona podstawą wymiaru naliczenia amortyzacji. Jak powinna przebiegać wycena wartości środków trwałych? Wyjaśniamy poniżej. Wycena wartości środków trwałych a sposób nabycia Ustawodawca w przepisach ustawy o podatku dochodowym jednoznacznie określił, że wycena wartości początkowej środków trwałych zależna jest od sposobu nabycia, co prezentuje poniższa tabela: Sposób nabycia środka trwałego Sposób wyceny nabycie w drodze kupna cena nabycia częściowe odpłatne nabycie cena nabycia powiększona o wartość przychodu nabycie w drodze spadku lub darowizny wartość rynkowa z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości wytworzenie we własnym zakresie koszt wytworzenia Wycena wartości środków trwałych a cena nabycia Zgodnie z art. 22g ust. 3 ustawy o PIT za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, np.: koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, cło i akcyza (import) oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług. Wyjątkiem są tu sytuacje, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i nabycia środka trwałego podatnik powinien skorygować o różnice kursowe (dodatnie lub ujemne). Ogólny wzór: Cena nabycia = kwota należna zbywcy + koszty związane z zakupem - VAT + cło + akcyza +/- różnice kursoweJeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji środków trwałych, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia. Czym jest koszt wytworzenia? Zgodnie z art. 22g ust. 4 ustawy o PIT za koszt wytworzenia uważa się wartość w cenie nabycia zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi, inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania. Wycena wartości środków trwałych stanowiących współwłasność Przedsiębiorca decydujący się na wprowadzenie do firmy środka trwałego, który nie jest w pełni jego własnością, powinien pamiętać o kilku istotnych kwestiach regulowanych w art. 22g ust. 11 ustawy o PIT. Gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wyceny wartości środka trwałego dokonuje się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. Dotyczy to również małżonków, których łączy wspólność majątkowa i wykorzystują ten środek trwały w obu firmach (w firmie żony oraz w firmie męża).W przypadku gdy współwłaścicielem środka trwałego jest małżonek, którego z podatnikiem łączy wspólność majątkowa, a środek trwały wykorzystywany jest wyłącznie w działalności jednego z małżonków , wartość środka trwałego nie jest ustalana w sposób proporcjonalny. Wycena wartości środków trwałych na przykładach Przykład 1. Czynny podatnik VAT zakupił od firmy XYZ na podstawie faktury VAT maszynę produkcyjną: wartość netto: zł podatek VAT 23%: zł wartość brutto: zł Aby mogła działać i być zdatna do użytku, przedsiębiorca musiał ponieść koszty montażu, które zostały udokumentowane fakturą od firmy ABC: wartość netto: zł podatek VAT 23%: 230 zł wartość brutto: zł Ile wyniesie wartość początkowa środka trwałego? W związku z tym, że przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT, przedsiębiorca ma prawo do odliczenia VAT z obu powyższych faktur (bowiem wydatki te służą działalności opodatkowanej). W takiej sytuacji podstawą do wyceny wartości początkowej będą wartości netto z obu faktur. Wartość początkowa maszyny produkcyjnej do amortyzacji: zł + zł = zł Przykład 2. Przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia z VAT zakupił od firmy XCX samochód osobowy. Zakup został udokumentowany fakturą VAT: wartość netto: zł podatek VAT 23%: zł wartość brutto: zł Przed wprowadzeniem pojazdu na środek trwały przedsiębiorca poniósł koszty związane z przerejestrowaniem w wysokości 180,50 zł. Ile wyniesie wartość początkowa środka trwałego? W związku z tym, że przedsiębiorca jest podmiotem zwolnionym z VAT, nie ma prawa do odliczenia VAT do ustalenia wartości początkowej środka trwałego, należy zaczerpnąć kwotę brutto z faktury. Natomiast jeżeli chodzi o opłatę rejestracyjną, która została poniesiona przed wprowadzeniem samochodu do majątku firmowego, również należy ją uwzględnić przy wycenie. Wartość początkowa samochodu do amortyzacji: zł + 180,50 zł = zł Przykład 3. Przedsiębiorca przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nabył samochód we współwłasności z ojcem (50/50). Dokument zakupu to umowa, zgodnie z którą za samochód zapłacili zł. Po uruchomieniu działalności gospodarczej podatnik chciał wprowadzić pojazd do ewidencji środków trwałych. Jak powinien dokonać wyceny? W takiej sytuacji przedsiębiorca powinien wykonać wycenę w oparciu o udział we współwłasności. Wartość początkowa środka trwałego stanowiącego współwłasność: zł x 50% = zł Przykład. 4. Przedsiębiorca wraz z małżonką (łączy ich wspólność majątkowa) zdecydowali się na zakup samochodu dostawczego. Zakupu dokonali jako osoby prywatne. Zakup został udokumentowany umową kupna-sprzedaży o wartości zł. Po pewnym czasie podjęto decyzję o przekazaniu pojazdu do celów firmowych. Przedsiębiorca w dalszym ciągu posiadał dokument zakupu. Jak ustalić jego wartość początkową? W związku z tym, że przedsiębiorcę i jego żonę łączy wspólność majątkowa, a samochód będzie wykorzystywany wyłącznie w działalności męża, za wartość początkową środka trwałego może on przyjąć pełną kwotę z dokumentu zakupu - zł Przykład 5. Przedsiębiorca niebędący czynnym podatnikiem VAT postanowił, że we własnym zakresie zbuduje środek trwały. Do budowy środka trwałego zużył materiały, na które otrzymał fakturę od firmy AND: wartość netto: zł podatek VAT 23%: zł wartość brutto: zł Ponadto otrzymał fakturę od firmy DNA za montaż elektryki: wartość netto: zł podatek VAT 23%: 460 zł wartość brutto: zł oraz fakturę za usługi spawalnicze związane z wytworzeniem środka trwałego od firmy ATA: wartość netto: zł podatek VAT 23%: 345 zł wartość brutto: zł Jak ustalić wartość początkową środka trwałego wytworzonego we własnym zakresie? W tym wypadku przedsiębiorca ustala wartość początkową w oparciu o koszt wytworzenia, czyli w tym wypadku ceny brutto faktur za materiały oraz faktur za usługi: zł + zł + zł = zł

Wartości niematerialne. Oprócz środków trwałych amortyzuje się również wartości niematerialne i prawne, czyli niepieniężne, niemające postaci fizycznej, możliwe do zidentyfikowania aktywa trwałe, używane w celu wykorzystania w procesie produkcyjnym, dostawach towarów i świadczeniu usług, czyli do prowadzenia działalności

Amortyzacja podatkowa to bardzo opłacalna dla podatnika forma zaoszczędzenia pieniędzy. Jak wiadomo, praktycznie wszystkie środki trwałe prędzej czy później ulegają zniszczeniu. Dlatego też, w momencie ich zakupu, dobrze jest ustalić koszt ich zużycia w czasie. Amortyzacja polega na systematycznym odpisywaniu umówionej kwoty w koszty firmy, aż do całkowitego zużycia środka trwałego. Poznaj metody amortyzacji środków się trzy metody amortyzacji środków trwałych:metodę liniową,metodę degresywną (malejącego salda),metodę z nich ma swoje wady i zalety, więc dobrze jest je dokładnie poznać, zanim podatnik zdecyduje się na konkretną metodę – ponieważ raz wybranej metody co do zasady już nie można środków trwałych - metoda liniowaAmortyzacja metodą liniową jest najpopularniejszą i uznawaną za najprostszą metodę amortyzacji środków trwałych. W tej sytuacji podatnik zakłada, że zużywanie się środka trwałego będzie równomierne przez cały okres jego użytkowania. Wówczas odpisy amortyzacyjne ustala się zgodnie ze stawkami amortyzacyjnymi zawartymi w załączniku nr 1 ustawy PIT oraz CIT, a te ustalane są w oparciu o Klasyfikację Środków Trwałych (KŚT). W metodzie liniowej koszty amortyzacji każdy podatnik wylicza indywidualnie. Jeżeli chce wiedzieć, ile wyniesie roczna kwota amortyzacji, musi zastosować się do poniższego wzoru:WARTOŚĆ ŚRODKA TRWAŁEGO x USTALONA PROCENTOWO ROCZNA STAWKA AMORTYZACJINatomiast jeżeli interesuje go kwota miesięcznej kwoty amortyzacji, wystarczy otrzymany wynik podzielić przez 12, czyli liczbę miesięcy w XYZ w czerwcu 2022 zakupiła maszynę do robót budowlanych o wartości 450 000 zł, która została zakwalifikowana do środków trwałych przedsiębiorstwa. Podatnik wybrał liniową metodę amortyzacji. Stawka amortyzacji zgodnie z wykazem wynosi 20%.wartość amortyzacji rocznej - 450 000 x 20% = 90 000 złwartość amortyzacji miesięcznej - 90 000:12 = 7 500 złFirma XYZ dokona następujących odpisów amortyzacyjnych:za lipiec 2022 - grudzień 2022 (6 miesięcy) - 7 500 x 6 = 45 000 złrok 2023 - 90 000 złrok 2024 - 90 000 złrok 2025 - 90 000 złrok 2026 - 90 000 złw roku 2027 do amortyzacji pozostanie 37 500 zł. Wartość amortyzacji miesięcznej wynosi 7 500 zł zatem:45000,00 zł : 7500 zł = 6 - miesięcy amortyzacji w 2027 rokuAmortyzacja zakończy się w czerwcu 2027 roku. Co ciekawe, podatnicy amortyzujący środek trwały metodą liniową, mogą w trakcie obniżyć stawkę amortyzacji. Jej zmiana może być dokonywana wielokrotnie, a przepisy nie określają poziomu, do jakiego można obniżyć stopę amortyzacyjną. Amortyzacja środków trwałych - metoda liniowa indywidualnaPodatnik może ustalić stawkę indywidualnie, w przypadku kiedy nabyte środki trwałe są używane lub ulepszone. Jednak ma prawo to zrobić tylko w przypadku, kiedy środki trwałe wprowadzane są do ewidencji przedsiębiorstwa po raz takich sytuacjach poszczególne kategorie środków trwałych muszą posiadać minimalne okresy amortyzacji. Poniżej przedstawiamy grup 3-6 oraz 8 KŚT:24 miesiące - gdy wartość początkowa jest mniejsza, niż zł,36 miesięcy - gdy wartość początkowa jest większa niż 25 tys. złotych, ale mniejsza bądź równa 50 tys. zł,60 miesięcy - w pozostałych przypadkach;dla środków transportu:30 miesięcydla budynków (lokali) niemieszkalnych, dla których stawka amortyzacyjna z Wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi 2,5%:40 lat - pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia wprowadzenia do ewidencji ŚT oraz WNiP prowadzonej przez podatnika, z tym że okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat dla pozostałych budynków (lokali) i budowli,10 lat (z wyjątkiem trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 Klasyfikacji, trwale związanych z gruntem, kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m3, domków kempingowych i budynków zastępczych, dla których okres amortyzacji nie może być krótszy niż 3 lata).Dodatkowo, podatnik musi udowodnić, że środek trwały nabyty przez niego jest używany co najmniej:6 miesięcy - w przypadku środków trwałych z grup 3-6 oraz 8, a także w przypadku środków transportu60 miesięcy - w przypadku budynków i budowli, wymienionych w art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy PIT oraz art. 16j ust. 1 pkt 3 ustawy CITNatomiast, aby środek ulepszony został za taki uznany, ulepszenie to musi stanowić:20% wartości początkowej - w stosunku do środków trwałych zaliczanych do grupy 3-6 i 8 KŚT oraz środków transportu30% wartości początkowej - w stosunku do budynków i budowliAmortyzacja środków trwałych - metoda liniowa przyspieszonaW wyjątkowych przypadkach stawki amortyzacyjne, które są podane w Wykazie stawek, mogą zostać odpowiednio powiększone. Dotyczy to środków trwałych, które są wykorzystywane w sposób szczególny. Dla wybranych środków trwałych stosuje się konkretny współczynnik, który wystarczy pomnożyć przez stawkę amortyzacyjną tego środka trwałego:1,2 - dla budynków i budowli używanych w warunkach pogorszonych,1,4 - dla budynków i budowli używanych w warunkach złych,1,4 - dla maszyn, urządzeń i środków transportu (z wyjątkiem morskiego taboru pływającego) używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych albo wymagających szczególnej sprawności technicznej,2,0 - dla maszyn i urządzeń zaliczonych do grupy 4-6 i 8 KŚT poddanych szybkiemu postępowi ustalenia dotyczące podwyższenia stawki amortyzacyjnej można znaleźć w ustawach PIT (art. 22i ust. 2-7) i CIT (16i ust. 2-7).Amortyzacja środków trwałych - metoda degresywnaAby skorzystać z tej metody amortyzacji, środki trwałe podatnika muszą być maszynami i urządzeniami zaliczającymi się do grup: 3-6 i 8 KŚT. Metoda degresywna dotyczy także wszystkich środków transportu, oprócz samochodów degresywna jest drugą co do popularności metodą amortyzacyjną, wybieraną przez podatników. W tym przypadku wartość amortyzacji zmienia się, ponieważ wydajność środka trwałego spada wraz z czasem jego użytkowania. Dlatego, jeżeli przedsiębiorca chce równomiernie przyjmować koszty na wszystkie zrobione produkty, powinien przyjąć malejącą stawkę amortyzacyjną. Przez pierwszy rok korzystania z amortyzacji degresywnej stosuje się stawkę podaną w Wykazie, jednak pomnożoną o współczynnik (maksymalnie 2,0).Chcąc wyliczyć stawkę na kolejny rok podatkowy, przedsiębiorca odejmuje zgromadzone wpisy amortyzacyjne od kwoty netto używanego środka trwałego. Jednak z tej metody nie można korzystać w nieskończoność. Podatnik musi zmienić metodę na liniową w momencie, kiedy wartość rocznego odpisu okaże się niższa od wartości rocznego odpisu w przypadku metody z metody degresywnej na liniową odbywa się z początkiem nowego roku podatkowego. Dlatego też przedsiębiorca, pod koniec roku powinien obliczyć wartość rocznego odpisu w metodzie degresywnej i porównać ją z wartością, jaką otrzyma przy metodzie XYZ w styczniu 2022 r. zakupiła maszynę do robót budowlanych o wartości 450 000 zł, która w tym samym miesiącu została przyjęta do ewidencji środków trwałych. Ze względu, że jest to urządzenie z 5 grupy KŚT firma skorzystała z degresywnej metody amortyzacji. Podatnik skorzystał ze współczynnika 2,0. Stawka z Wykazu wynosi 20% zatem stawka podwyższona - 40%.Zostaną dokonane następujące odpisy amortyzacyjne:rok 2022podstawa obliczenia stawki: 450 000 złodpis roczny: 450 000 x 40% = 180 000 złodpis miesięczny 180 000 zł : 12 miesięcy = 15 000 złze względu iż amortyzację rozpoczynamy w lutym:w 2022 r. dokonamy 11 miesięcznych odpisów amortyzujących: 15 000 zł x 11 miesięcy = 165 000 złrok 2023podstawa obliczenia stawki 450 000 zł - 165 000 zł = 285 000 złodpis roczny: 285 000 zł x 40% = 114 000 złodpis miesięczny: 9500,00 złrok 2024podstawa obliczenia stawki (450 000 zł - 165 000 zł - 114 000 zł) = 171 000 złodpis roczny: 171 000 x 0,4 = 68 400 ---> odpis niższy niż w przypadku amortyzacji metodą liniową*OD 2024 r. NALEŻY ROZPOCZĄĆ AMORTYZACJĘ METODĄ LINIOWĄmetoda linowado zamortyzowania pozostało 171 000 złodpis roczny: 90 000 złodpis miesięczny: 7 500 złrok 2025do zamortyzowania pozostało 81 000 złostatni odpis amortyzujący wystąpi w listopadzie 2022 - październik: 7 500 x 10 m-cy = 75 000 złdo amortyzacji pozostanie 6000 złlistopad - 6000 zł* wartość rocznego odpisu amortyzującego zgodnie z metodą liniową: 90 000 zł Jednorazowa amortyzacja środków trwałychJednorazowa amortyzacja możliwa jest w przypadku środków trwałych o wartości nieprzekraczającej 10 000 zł (do końca 2017 roku limit ten wynosił 3500 zł). Innym rodzajem preferencji jest jednorazowa amortyzacja fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3-6 oraz 8 KŚT (a więc bez samochodów).Limit jednorazowej amortyzacji z której może skorzystać każdy przedsiębiorca wynosi w danym roku 100 000 zł. Jednak aby tego dokonać należy spełnić dodatkowe warunki. Prawo do jednorazowej amortyzacji przy zakupie nowych fabrycznie środków trwałych przysługuje pod warunkiem, że:1) wartość początkowa jednego środka trwałego, nabytego w roku podatkowym, wynosi co najmniej zł lub2) łączna wartość początkowa co najmniej dwóch środków trwałych, nabytych w roku podatkowym, wynosi co najmniej zł, a wartość początkowa każdego z nich przekracza sposobem na jednorazową amortyzację, również dotyczącą sprzętów o wartości powyżej 10 000 zł jest skorzystanie z pomocy de minimis. Można tego dokonać jeżeli środki trwałe zaliczają się do grupy 3-8 KŚT, nie wliczając samochodów amortyzacja w ramach pomocy de minimis środków trwałych to oferta dla tzw. małych podatników oraz przedsiębiorców, którzy w danym roku dopiero rozpoczęli działalność gospodarczą. Warto wiedzieć, że łączna kwota jednorazowych amortyzacji w jednym roku nie może przekroczyć kwoty 50 tys. euro. Jeżeli odpis nie obejmuje całej początkowej kwoty środka trwałego, kolejnego odpisu można dokonać dopiero w następnym roku podatkowym. Podatnik co rok otrzymuje nowy limit w wysokości 50 tys. euro, jednak „zaoszczędzony” limit nie przechodzi na kolejny XYZ zakupiło w styczniu 2022 roku maszynę o wartości 450 000 zł i w tym samym miesiącu wprowadziło ją do ewidencji środków trwałych. Urządzenie to zakwalifikowane jest do 5 grupy KŚT, a firma XYZ uznana jest za małego podatnika - co pozwoliło skorzystać z prawa do jednorazowej amortyzacji. Stawka amortyzacji z Wykazu wynosi 14 %. Dokonano następujących odpisów amortyzacyjnych:w styczniu 2022 r. dokonano odpisu w wysokości 230 000 zł (kwota limitu jednorazowej amortyzacji w 2022 r.)w latach następnych dokonuje się odpisów amortyzujących zgodnie z metodą liniową, naliczając odpis od wartości początkowej:odpis roczny 450 000 zł x 14% = 63 000 złodpis miesięczny 63 000 zł : 12 miesięcy = 5 250 złdo amortyzacji pozostało 220 000 zł (450 000 - 230 000)w 2023 r. - 63 000 złw 2024 r. - 63 000 złw 2025 r. - 63 000 złw 2026 r. do amortyzacji pozostanie 31 000 w zależności od przyjętej metody amortyzacji środków trwałych podatnik dokonuje odpisów amortyzacyjnych zgodnie z wykazem stawek. Należy jednak pamiętać, że aby możliwe było zastosowanie niektórych metod amortyzacji podatnik musi spełnić określone warunki.

W myśl art. 22g ust. 4 ustawy PIT za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za pracę wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych.
Kiedy następuje zmiana bilansowej wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych? Właściwie każda jednostka posiada w swoim majątku środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne. Wycenia je, dokonuje odpisów amortyzacyjnych, ulepsza. Jeśli jednak pojawi się duże prawdopodobieństwo, że te składniki aktywów nie przyniosą w znacznej części lub w całości przewidzianych korzyści ekonomicznych - uzasadnione jest dokonanie odpisu aktualizującego wynikającej z ksiąg rachunkowych wartości tych składników aktywów do ceny sprzedaży netto. W przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej. Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub według wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także z tytułu trwałej utraty wartości. A zatem, ustalona wartość księgowa środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (przed przyjęciem ich do użytku) ulega zmianie w wyniku: - pomniejszenia o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, - trwałej utraty wartości, - przeszacowania (aktualizacji wyceny środków trwałych). Wartość początkową, stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego, powiększają także koszty jego ulepszenia, polegającego na: - przebudowie, - rozbudowie, - modernizacji lub rekonstrukcji, powodującego, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami. Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Wartość środków trwałych (z wyjątkiem gruntów niesłużących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową) zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości na skutek używania lub upływu czasu (art. 31 ust. 2 Odpisów amortyzacyjnych środków trwałych można dokonywać w równych ratach co miesiąc, albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego - z tym że suma odpisów amortyzacyjnych dla środków trwałych wprowadzonych do ewidencji w ciągu roku ustalana jest w proporcji do okresu używania w danym roku (art. 16h ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Naliczanie amortyzacji środków trwałych rozpoczyna się od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały przyjęto do używania, do końca miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia na raty ich wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Okresy (stawki) amortyzacji i metody amortyzacji Okres lub stawkę oraz metodę amortyzacji ustalamy na dzień przyjęcia środka trwałego do używania. Ustalone okresy i stawki amortyzacyjne powinny być weryfikowane. Odpisy - przy zastosowaniu nowej stawki, ustalonej w wyniku weryfikacji - stosuje się od początku następnego roku obrotowego, w którym dokonano weryfikacji. Wybraną metodę amortyzacji stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego. Przy ustalaniu zasad amortyzacji obowiązujących w jednostce można przyjąć jedno z dwóch podanych poniżej rozwiązań: 1. Rozwiązanie I Naliczanie odpisów amortyzacyjnych do celów bilansowych na poziomie odpisów amortyzacyjnych koniecznych do ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Ustala się, że maksymalne okresy i stawki amortyzacyjne środków trwałych (z wyjątkiem gruntów) nie mogą przekroczyć poziomu stawek zamieszczonych w załączniku do Wymienia się grupy lub rodzaje środków trwałych, do których stosuje się: - metodę liniową, - metodę degresywną, - metodę podwyższonych współczynników, - metodę obniżonych stawek zgodnie z art. 16i ust. 5 - metodę indywidualnego ustalenia stawek. Metodę jednorazowego odpisu amortyzacyjnego stosuje się do środków trwałych o wartości początkowej nieprzekraczającej 3500 zł w miesiącu wprowadzenia środka trwałego do użytkowania lub od następnego miesiąca po miesiącu wprowadzenia środka trwałego do użytkowania. Podatnicy - w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność - oraz mali podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych (art. 16k ust. 7 2. Rozwiązanie II Naliczanie odpisów amortyzacyjnych odrębnie do celów bilansowych i do celów ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej do celów bilansowych uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na którego określenie wpływają w szczególności: - liczba zmian, na których pracuje środek trwały, - tempo postępu techniczno-ekonomicznego, - wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem, - prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego, - przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego. Do wyliczenia odpisów amortyzacyjnych środków trwałych, stanowiących koszty uzyskania przychodu, ustala się okresy i stawki amortyzacyjne na poziomie przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym. Należy zaakcentować fakt, że dokonywanie odpisów amortyzacyjnych środków trwałych stanowi obowiązek, a nie prawo, ponieważ ustawa o rachunkowości zobowiązuje do uwzględnienia w wyniku finansowym - bez względu na jego wysokość - skutków zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również za pomocą odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych. Ważnym zagadnieniem przy naliczaniu amortyzacji środków trwałych, na które powinno się zwrócić szczególną uwagę, jest prawidłowa klasyfikacja środków trwałych. Błędy popełnione w nadaniu symbolu KŚT przyjmowanego do użytkowania środka trwałego mogą powodować niewłaściwe naliczenie amortyzacji. Cytowane powyżej przepisy ustawy o rachunkowości, dotyczące dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od wartości początkowej środków trwałych, stosuje się również do naliczania amortyzacji i umorzenia wartości niematerialnych i prawnych. Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych Jeśli istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowane przez jednostkę składniki aktywów (w tym środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych) nie przyniosą w przyszłości w znacznej części lub w całości przewidzianych korzyści ekonomicznych, mamy do czynienia z trwałą utratą ich wartości. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego wynikającej z ksiąg rachunkowych wartości tych składników aktywów do ceny sprzedaży netto. A w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej. W sytuacji zmiany technologii produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z używania lub z innych przyczyn powodujących trwałą utratę wartości środka trwałego jednostka zalicza w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych odpowiedni odpis aktualizujący jego wartość. Odpisy dotyczące środków trwałych, których wycena została zaktualizowana na podstawie odrębnych przepisów, zmniejszają odniesione na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny różnice spowodowane aktualizacją wyceny. Ewentualną nadwyżkę odpisu nad różnicami z aktualizacji wyceny zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych. W przypadku ustania przyczyny, dla której dokonano odpisu aktualizującego środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (w tym również z tytułu trwałej utraty wartości), równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość danego składnika aktywów i podlega zaliczeniu do pozostałych przychodów operacyjnych. Przykład Jednostka dokonała na dzień 31 grudnia 2007 r. odpisu aktualizującego wartość środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto (w związku z zagrożeniem kontynuacji działalności jednostki). W kwietniu 2008 r. ustała przyczyna, dla której dokonano odpisu aktualizującego - środki trwałe zostały przyjęte do użytku. Wartość jednego środka trwałego była uprzednio aktualizowana (zwiększana). Operacje gospodarcze: 1. Odpis aktualizujący wartość środków trwałych w związku z trwałą utratą wartości 76 000 zł Wn konto 762 „Pozostałe koszty operacyjne” Ma konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” 2. Zapis korygujący odpis aktualizujący wartość środków trwałych 76 000 zł Wn konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” Ma konto 761 „Pozostałe przychody operacyjne” 3. Odpis aktualizujący wartość środka trwałego, w przypadku gdy wartość była uprzednio aktualizowana (zwiększona): a) do wysokości różnicy z aktualizacji 15 000 zł Wn konto 803 „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny” Ma konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” b) powyżej tej kwoty 7000 zł Wn konto 762 „Pozostałe koszty operacyjne” Ma konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” 4. Zapis korygujący odpis aktualizujący wartość środka trwałego na skutek ustania przyczyny trwałej utraty wartości: a) do wysokości uprzedniej aktualizacji 15 000 zł Wn konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” Ma konto 761 „Pozostałe przychody operacyjne” b) powyżej tej kwoty 7000 zł Wn konto 040 „Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych” Ma konto 803 „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny” 5. Odpis aktualizujący wartość wartości niematerialnych i prawnych w związku z trwałą utratą wartości 12 000 zł Wn konto 762 „Pozostałe koszty operacyjne” Ma konto 050 „Odpisy aktualizujące wartość wartości niematerialnych i prawnych” 6. Zapis korygujący odpis aktualizujący wartość wartości niematerialnych i prawnych 12 000 zł Wn konto 050 „Odpisy aktualizujące wartość wartości niematerialnych i prawnych” Ma konto 761 „Pozostałe przychody operacyjne” Aktualizacja wyceny środków trwałych Wartość początkową i dotychczas dokonywane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe aktualizuje się na podstawie odrębnych przepisów. Aktualizacja wyceny środków trwałych następuje na podstawie zarządzenia Ministra Finansów, jeżeli wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie trzech kwartałów w roku przekroczy 10 proc. Aktualizację tę przeprowadza się metodą szczegółową - przez przeliczenie wartości początkowej i dotychczasowego umorzenia poszczególnych środków trwałych za pomocą wskaźników przeliczeniowych, ustalanych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia. Skutki przeprowadzenia aktualizacji wyceny odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny, który nie może być przeznaczony do podziału. W momencie sprzedaży lub likwidacji uprzednio zaktualizowanego środka trwałego różnicę z aktualizacji wartości netto tego środka trwałego przenosi się z kapitału z aktualizacji wyceny na kapitał zapasowy lub inny o podobnym charakterze. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie powinna być wyższa od jego wartości godziwej. Za wartość godziwą przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązania uregulowane na warunkach transakcji rynkowej pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi między sobą stronami. Przykład Jednostka przeprowadziła aktualizację wartości środków trwałych na dzień 31 grudnia 1995 r. W roku 2008 sprzedano aktualizowane środki trwałe. Operacje gospodarcze: 1. Wzrost wartości początkowej środków trwałych w wyniku aktualizacji 520 000 zł Wn konto 011 „Środki trwałe” Ma konto 803 „Kapitał z aktualizacji wyceny” 2. Wzrost wartości umorzenia 120 000 zł Wn konto 803 „Kapitał z aktualizacji wyceny” Ma konto 070 „Umorzenie środków trwałych” 3. Przeniesienie wartości netto zaktualizowanego środka trwałego z kapitału z aktualizacji i wyceny na kapitał zapasowy w momencie jego sprzedaży 400 000 zł Wn konto 803 „Kapitał z aktualizacji wyceny” Ma konto 804 „Kapitał zapasowy” Ulepszenia środków trwałych Wartość początkowa środka trwałego może zostać podwyższona o nakłady związane z wykonaniem prac w celu jego ulepszenia (tj. zwiększenia jego wartości użytkowej, mierzonej okresem użytkowania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami). Do wydatków na ulepszenie środków trwałych - zgodnie z art. 31 ust. 1 - zalicza się wydatki na: - przebudowę, czyli wymianę podstawowych elementów w istniejącym środku trwałym, - rozbudowę, czyli powiększenie (rozszerzenie) środka trwałego, - rekonstrukcję, czyli odtworzenie (odbudowanie) całkowicie lub częściowo zużytych składników środków trwałych, - adaptację, czyli przystosowanie (przerobienie) środka trwałego do wykorzystania w innym celu niż było jego pierwotne przeznaczenie albo nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych. Ulepszenia środków trwałych przeprowadzone w trakcie eksploatacji mogą dotyczyć własnych, jak również obcych środków trwałych. W przepisach podatkowych ulepszenia obcych środków trwałych nazwane są „inwestycjami w obcych środkach trwałych”. Podstawa prawna: - ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości ( z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z - ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ( z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z Prawo bilansowe nie określa wartości granicznej determinującej kwalifikację danego składnika majątku firmy do kategorii środków trwałych, czy też uznania go za niskocenny (co przekładałoby się na możliwość stosowania uproszczonych zasad amortyzacji). Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości, środki trwałe Żadna firma nie może funkcjonować bez użycia środków trwałych. Ważne jest określenie ich wartości. Stanowi to bowiem podstawę szacowania majątku przedsiębiorstwa. Dobrze jest zatem wiedzieć, czym dokładnie jest środek trwały, w jaki sposób oblicza się jego wartość oraz jakie rodzaje amortyzacji środków trwałych się są środki trwałe?Każdy przedsiębiorca ma prawy obowiązek wprowadzania do ewidencji wszystkich posiadanych i nabytych środków trwałych o wartości powyżej 10 tys. złotych netto. Pod pojęciem środków trwałych rozumie się nieruchomości, urządzenia i maszyny oraz środki transportu. Co ważne, w skład środków trwałych mogą wchodzić również wartości niematerialne. W tym przypadku wymienić można tu choćby prawa autorskie bądź spółdzielcze prawo własności. Jednak, aby aktywa te mogły stać się środkami trwałymi, muszą spełniać trzy warunki. Po pierwsze, ich okres użytkowania musi być dłuższy niż 1 rok. Środkiem trwałym nie mogą być np. surowce, które szybko się zużywają przy produkcji. Po drugie, muszą być kompletne i przydatne do użytku. Innymi słowy, środkami trwałymi nie są przedmioty, np. maszyny, które nie nadają się do użytku. I po trzecie, muszą być wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej. Środkiem trwałym nie może być coś, co jest własnością prywatną przedsiębiorcy i co nie jest wykorzystywane do prowadzenia określa się wartość środków trwałych?Środki trwałe muszą zostać wycenione w chwili wpisania ich do ewidencji środków trwałych. Mowa tu o ich wycenie początkowej. W tym celu pod uwagę bierze się konkretne parametry. Po pierwsze, jest to cena nabycia. Dotyczy to środków trwałych zakupionych przez firmę. Po drugie, koszt wytworzenia. Dotyczy to środków trwałych wytworzonych przez firmę. I po trzecie, wartość rynkowa. Dotyczy to środków trwałych, które firma nabyła w drodze spadku bądź darowizny. Pod uwagę bierze się tu wartość rynkową w dniu nabycia. Każdy z tych parametrów oszacowany musi być bardzo dokładnie. Wartość początkowa środków trwałych jest bowiem brana pod uwagę przy wycenie majątku przedsiębiorstwa. Jest również podstawą do prowadzenia księgowości i pozwala na prawidłowy przebieg procesu są rodzaje amortyzacji środków trwałych?Środki trwałe wraz z upływem czasu tracą na wartości. Konieczna jest zatem ich amortyzacja, która zapobiega jednorazowemu zaliczeniu wydatków na ich zakup do kosztów uzyskania przychodu. Amortyzacja środków trwałych rozłożona jest na raty, czyli na odpisy amortyzacyjne w następnych latach, które stają się kosztem uzyskania przychodu. Wyróżnić można cztery metod amortyzacji. Pierwsza to metoda liniowa. Zakłada równomierne odpisy w całym okresie amortyzacji. Druga to metoda degresywna. Zakłada wysokie stawki w pierwszych latach i ich stopniowe zmniejszanie. Co ważne, metoda ta nie może być zastosowana do każdego rodzaju środków trwałych. Trzecia to metoda progresywna. To odwrotność metody degresywnej. W tym przypadku stawi rosną, wraz z upływem lat. Czwarta to metoda naturalna. Zakłada, że wysokość odpisów amortyzacyjnych przedstawia faktyczny stan zużycia określonego środka trwałego. Amortyzacja środków trwałych prowadzona jest do momentu, w którym wartość wszystkich dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych zrówna się z wartością początkową. Amortyzacja ustaje również w przypadku sprzedaży środka trwałego bądź jego chcecie uzyskać więcej informacji na temat wartości środka trwałego, odwiedźcie stronę główną naszego krakowskiego biura rachunkowego. . 242 384 498 130 311 289 217 62

zmniejszanie się wartości środków trwałych